Mulanje

Het begin en einde van de dagen hier in Malawi zijn anders dan in Nederland. Dit komt ten eerste omdat de zon rond 5.45 op komt, en twaalf uur later weer ondergaat. Dit betekent dat het niet heel lang licht is, waardoor men zo veel mogelijk gebruik maakt van de periode dat het wel licht is. Men staat vroeg op en gaat hier vroeg naar bed. Om 18.00 uur moet je zorgen dat je binnen bent, er zijn geen straatlantaarns en het is niet overal even veilig op straat. Doordat iedereen vroeg op staat is het buiten vaak al rumoerig rond een uur of 6, daarnaast schijnt het zonnetje dan lekker door je raam. Kortom, uitslapen zit er niet in. Daarnaast lig je om 9 uur al in bed ligt en 10 uur slaap elke nacht is wel genoeg.

Het is zaterdag ochtend en om 6.30 gaat de wekker. Joke heeft bij mij geslapen want vandaag gaan we naar Mulanje. Dit is één van de hoogste bergen in Afrika. We ontbijten en gaan rond een uur of half 8 op pad. In Nederland zou dit extreem vroeg zijn maar in Malawi is iedereen al druk in de weer. We moeten twee minibussen nemen om op onze eindbestemming te komen. Eenmaal in de tweede minibus worden we vriendelijk begroet door de assistent van de chauffeur. Als Joke een snoepje vraagt, aan mij, wil hij er ook graag één. En zo raken we aan de praat. Hij wil graag vrienden worden en wil mijn nummer. De man die er naast zit bemoeit zich ook even met het gesprek. Hij vraagt hoe lang ik al in Malawi ben en vertelt dat hij een leerkracht is op een primary school in de buurt. Ook wij moeten nummers uitwisselen, zodat hij eens langs kan komen. Nadat ik heb uitgelegd dat Joke en ik al vrienden zijn en dat hij de volgende keer mijn nummer krijgt is hij tevreden.

Op een gegeven moment stoppen we. De chauffeur lijkt niet helemaal zeker van zijn zaak. We roepen wat naar de andere minibusjes en mensen overleggen wat en dan rijden we door. Echter rijden we niet door op de normale weg, maar slaan we links af een zandweggetje in. Waarschijnlijk is de chauffeur gewaarschuwd voor een politiecontrole. Die heb je hier veel . Sommige zijn er standaard, dan zijn de politieagenten vaak vrienden met de chauffeurs wat het makkelijk maakt. Als er echter onverwachte controles zijn kan zo de hele bus naar het politiebureau worden gestuurd. Mensen stappen dan niet uit, want ze hebben ten slotte al betaald… De dorpsweg die we zijn ingeslagen is een flinke hobbel de bobbel weg. Wel is het leuk dat we langs allemaal blije kinderen rijden die hun huis uit komen rennen als we langs rijden.. hieruit blijkt maar weer dat er niet elke dag minibussen langs hun huis rijden. Eenmaal weer op de weg bereiken we redelijk snel onze eindbestemming.

In Mulanje hebben we afgesproken met Marcus en Nicola, een koppel uit Engeland, wonend in Frankrijk. Een week geleden waren Joke en ik een nieuwe simkaart voor joke aan het kopen (diegene die ze van Be More had gekregen was te groot, dus hadden we geknipt.. met de hand.. waardoor hij niet meer werkte..) in het winkelcentrum voor rijke mensen. Hier waren M en N ook, ze kochten een dongel. Omdat Monica haar dongel aan mij had gegeven had ik er twee, en bood ik hen de mijne aan (die ik toevallig in mijn tas had zitten). Zo raakten we aan de praat en boden ze ons aan om bij hun te komen logeren in hun huisje in Mulanje. Ze waren er net een week en hadden de berg zelf ook nog niet beklommen.

Goed, we waren dus aangekomen in Mulanje en hadden afgesproken met M en N. Onder het genot van een beker Fanta maakten we nader kennis en bedachten we wat we konden doen dit weekend. M en N konden geen grote wandeling doen (en boven op de berg slapen) omdat ze de volgende ochtend naar de kerk gingen. Toevallig had Joke daarvoor gezegd dat ze graag dit weekend naar de kerk wilde. Aangezien wij ook niet een flinke wandeling wilden maken lagen onze plannen goed op één lijn en besloten we het weekend samen door te brengen en bij M en N te logeren.

Om 12. 00 vertrokken we vanaf het informatie centrum met een gids naar de beginplek van de wandeling. Voordat we het park (omgeving Mulanje berg) in konden kwamen er een hoop verkopers langs die wilden dingen verkopen. Eén jongen probeerde Joke een stok te verkopen. Joke riep: “Een hockey stick? Nee, die hoef ik niet hoor.” Later bleek dit een wandelstok te zijn.. logisch. Na een picknick (met toeschouwers), en iemand die op onze auto paste (dat moest), gingen we op pad naar de waterval. Het uitzicht was geweldig, met hoge bergen en kleine watervalletjes. Uiteindelijk arriveerden we bij de echte waterval. Het water was ijskoud. Aangezien alleen ik mijn bikini aanhad ging ik eerst het water in, wisselden we even van kleren en ging daarna Joke. Na genoten te hebben van het uitzicht, en ook nog even aan de bovenkant van de waterval gekeken te hebben gingen we terug naar de auto. Hij stond er nog. De man die op de auto had gepast vroeg om 10.000 kwacha (20 eu).. dit waren we vergeten van de voren af te spreken.. 10.000 was ook wat we voor de gids betaalde, die de hele wandeling deed.. iets meer werk dan 3 uur voor je uit staren naast een auto. Na wat afding pogingen gaven we hem 3000, wat achteraf nog veel te veel was. Sommige maandsalarissen bestaan hier uit 10.000 kwacha.

M en N wisten een leuke plek om te eten. Onderweg kwamen we Kim tegen uit the U.S.A., ze werkt voor het peace corps als adviseur voor aids en hiv. We pikten haar op en nodigden haar uit om met ons mee te eten. Onder het genot van een heerlijke maaltijd hadden we goede gesprekken. Onder andere over het zorgstelsel in Engeland, Amerika en Nederland, over de toestand van Malawi, de bevolkingsgroei, de economie en verhalen rondom Hiv en aids. Ook hadden we het over Amerika, een land bestaande uit staten met allemaal eigen regels, zoals de doodstraf die in sommige staten geld en hoe Europa daar tegenover staat, en of Europa net als Amerika ook één leider zou kunnen hebben? Kortom, zeer boeiend!

Op de terugweg, in de achterbak van de auto van M en N, besloten Joke en ik naar de sterren te kijken. Heldere lucht, geen straatlampen, erg mooi. Liggend op onze rug in de achterbak van de auto genoten we na van deze heerlijke dag.

Eenmaal thuis nam Joke een heerlijke warme douche, de eerste sinds een week, en gingen we lekker naar bed. Het was een twijfelaar maar het matras had een kuil in het midden waardoor we niet heel lekker hebben geslapen. De volgende ochtend nam ik ook een heerlijke warme douche, de eerste sinds twee weken:P, en gingen we naar de kerk. Deze begon om 7.00.. ietsje te laat kwamen we binnen… hmm.. de kerk was nog leeg.. Het koor was wel al begonnen met zingen en de beat klonk door de ‘straten’. Om 7.15 begon de dienst, met ongeveer 20 man in de kerk. Er werd gezongen, verschillende koren zongen een lied, en er werd voorgelezen uit de bijbel. Na een aantal aankondigingen moest iedereen die in Juli jarig was naar voren komen. Ze vertelden hun naam en geboorte datum, bedankten God en namen 3 snoepjes in ontvangst. Hierna zongen wij met z’n allen ‘happy birthday’ en ‘how old are you now?”. Heerlijk! Vervolgens werd een nieuwe dominee voorgesteld die meteen ging preken. Hij was zo enthousiast dat hij soms bijna schreeuwde. Hij vertelde dat mensen niet alleen bij God moesten aankloppen als er iets mis was. Het was bijna alsof hij boos op ons was. Joke en ik keken elkaar aan en waren beide een beetje in shock van deze manier van preken. M en N die zelf nooit naar de kerk gaan waren ook wat overdonderd. Om half 10 was het afgelopen, inmiddels was de kerk ongeveer volgelopen tot 200 man.

Na de kerkdienst pakten we onze spullen en gingen we weer op huis aan. Omdat Joke nog helemaal naar Zomba moest (Mulanje is een uurtje vanaf mijn school) gingen we vroeg weg. Met de minibus weet je nooit hoe lang je er over doet.

Joke heeft het hele weekend wel 10 keer gezegd hoe fijn ze het vond en hoe heerlijk het weekend was!

Kande beach

Donderdag ochtend, 5 uur in de ochtend, de wekker gaat. Mijn buik rommelt wat, we gaan op reis! Eindelijk weer eens weg, wat zien van het mooie Malawi. Christine en Therese werken voor een organisatie die uitwisselingen regelt van Noorwegen naar Afrika (en andersom). In andere delen van Malawi wonen andere mensen die deelnemen aan deze uitwisseling. We gaan ze bezoeken en daarna met hen het weekend naar het meer.

Om 5.45 hebben we de schoolchauffeur gereserveerd. De bus vertrekt om 7.00uur en loopt vol vanaf 6.30 dus dan moeten we aanwezig zijn. Om 6.15 verschijnt de chauffeur, iet wat gestrest racen we naar het busstation. Wat mannetjes wijzen ons naar de bus naar Nkothakotha. We betalen en stappen in (6.45), de buschauffeur zegt dat we er ongeveer rond 3 uur zullen zijn. Er zitten al wat mensen, en kinderen, in maar er is zat plek, gelukkig! Op één rij is een twee zits en een driezits. Ik settel me naast twee moeders met kinderen op schoot. Aan het gangpad zodat ik mijn benen kan strekken. Nadat de bus volledig vol is, 8.30 inmiddels, vertrekken we eindelijk. Therese, zegt dat we de verkeerde bus hebben gekozen, de andere bus was al eerder vertrokken.. hmm.. ik grap: “Als we er maar zijn voordat het donker wordt!”.

Na 15 minuten rijden stoppen we. Er komen wat mannetjes uit de bosjes gerend met grote gele jerrycans en een rubberen slang, we ‘tanken’. Dan wordt de motor open gemaakt en gaat een mannetje deze repareren. Ok… na 30 minuten kunnen we gelukkig weer op pad. We hebben inmiddels door dat dit een soort grote minibus is want we stoppen overal. Even wat halen op de markt, even naar de wc, even de benen strekken.. dit is wat men dan ook even doet.. als we toch stoppen. Als we dan weer verder rijden horen we: “Noo, waaittt”. Oh.. we zijn iemand vergeten. De bus stopt en er komt iemand nog hijgend binnen. Inmiddels heeft één van de kinderen in haar broek, lees: op haar moeders rok, geplast. De hele rok is nat en er komt bij elke beweging een urine lucht voorbij.. Als de andere moeder even wat moet pakken uit haar tas krijg ik een kind op schoot geduwd. Een hele hoop jonge kinderen zijn bang voor blanken, maar dit jochie niet gelukkig. Hij ligt rustig op mijn schoot en slaapt lekker verder. Heerlijk! Moeder neemt de tijd en neemt hem pas weer terug als hij zelf ook ongeduldig wordt..

Na een hele hoop stops, mannetjes, en kinderen, die dingen (nootjes, bananen, frisdrank, bolletjes) verkopen voor de ramen van de bus, wisselingen van mensen en plekken, komen we eindelijk aan op onze eindbestemming. Inmiddels is het 19.00 uur en pikdonker buiten. Gelukkig worden we opgehaald door de twee vrienden die daar wonen. We hebben een heerlijke maaltijd, een drankje in de beach bar (bar met zand voor de deur) en ik heb mijn eigen kamer met een groot bed. We ontmoeten Paul uit Kenya en Thomas uit the U.K. Na een warme (!) douche en een lekker ontbijtje de volgende ochtend, maken we een rondje door het dorp. We bezoeken de markt (met heel veel vis), de winkel waar ze zonnecellen verkopen ,waar één van de Noorse jongens werkt en het cultureel centrum, waar één van de meiden werkt.

Na de lunch vertrekken we naar Kande beach. We passen met z’n allen in één auto, wat een gezelligheid. Muziekje aan en gaan met die banaan. Het meer had ik al eerder gezien in Cape Maclear maar Kande Beach is ook prachtig. Wit strand en helder blauw water. Het is een soort resort waar we verblijven, er zijn geen locals. Iedereen vond dit wel fijn, ik vond het eigenlijk jammer. Het fijne is dat je niet lastig wordt gevallen om dingen te kopen, tourtjes te maken of om vrienden te worden.. er zijn dan ook geen kinderen waarmee je kan kletsen, of verhalen die de locals je vertellen over hun leven in Malawi. Dit was juist iets wat me in Cape Maclear zo goed was bevallen.

Zaterdag gingen we paardrijden. Een Engelse man, Johnny heeft een paardenrange in de buurt. Met de auto werden we hierheen gebracht. Door de duinen reden we op de paarden richting het strand. Langs een meertje, door het water met de paarden. Wauw, wat een mooie ervaring. Vervolgens waren we bij het strand. Kleren uit, helm af, zadel van het paard.. we gingen het meer in! Met zadel was het al wat wiebelig en hoog op het paard maar zonder nog meer. Ook waren er geen teugels meer om me aan vast te houden. Stapvoets liepen de paarden, dit keer met iemand erbij die het paard leidde, het water in. Eén van de paarden vond het kennelijk zo fijn dat hij poepte.. mijn paard liep hier net achter.. haha en zwemmende poep is moeilijk te ontwijken als je op een paard zonder teugels zit. Na wat rondjes en veel pogingen tot een goede balans liepen we het water weer uit. De paarden rolden heerlijk in het zand om zichzelf af te drogen en om vliegen na afloop te voorkomen. Wij waren helemaal in de ban van paarden. Christine zei: Ik wist niet dat ik deze droom had.. maar het voelt als een droom die is uitgekomen.

Zaterdag avond was de voetbalwedstrijd Nederland- Costa Rica. En.. jaja. eindelijk waren er andere Nederlanders om mee te juichen. Thomas, uit de U.K., is in Nederland geboren en was voor Nederland. Daarnaast was er een meisje die in Kande Beach woont en het restaurant runt uit Nederland, en een koppel dat in de buurt woont en een secundary school voor doven aan het opzetten is. Iedereen droeg oranje kleren, gekke mutsen en schmink op de wangen. We waren er helemaal klaar voor. Ik hoorde zelfs wat foute Nederlandse voetbal nummers langs komen.. Er waren twee reisgroepen, Nomad (waar ik zelf ook mee ga reizen) en een groep jongeren. Van alle mensen waren er ongeveer twee supporters voor Costa Rica.. één daarvan was mijn kamergenoot (waarmee ik in één bed moest slapen.). Ze was zeer zeker van haar zaak en juichde dan ook als enige toen Costa Rica de penalty´s raak schoot… anderen gaven haar boze blikken. Eén meisje, uit Nederland, kwam zelfs naar me toe: `Je weet dat jou vriendin voor Costa Rica is?` Zeer verontwaardigd… Toen wij wonnen ging mijn kamergenoot naar bed.. ik was een tikkeltje bang dat ik die nacht uit bed geschopt zou worden..

Naast voetbal hebben we zaterdagavond nog heerlijk op het strand gedrumd met wat verdwaalde locals, zeker één van de hoogtepunten van het weekend. Ik haalde al mijn nummers uit de kast die ik kende in Chichewa ( een feestliedje, ´if you happy and you know it clap your hands à oeli moeli woe kon dwa datzjie manja.. of zoiets., en het volkslied). Paul, danste om het vuur met een trommel tussen zijn benen en Thomas was aan het praten met Mel Gibson, die ons graag wat stuff verkocht. Hij heette eigenlijk anders maar omdat hij Rasta haar had noemde iedereen hem zo.. Helaas kwam een blanke vrouw ons uit de droom helpen. “It ’s after midnight, so please Cut it out..”.. pff.. Toen gingen we maar naar bed, braaf als we waren.

Zondag vertrokken we na een heerlijke duik in het meer. Na een paar uur rijden waren we in Nkothakotha, daar namen we afscheid van een paar en reden we door naar Lilongwe, de hoofdstad van Malawi. Wauw, eindelijk straatverlichting! Dit is zeer zeldzaam in Malawi. We aten in een indisch restaurant (waar de prijs op de kaart stond zonder tax, en op de bon met tax..)en sliepen die nacht heerlijk bij Paul thuis. De volgende dag genoten we nog van Lilongwe (in één van de duurste hotels) met een heerlijke smoothie in het zonnetje. Vervolgens namen we de luxe naar Blantyre. Dit zou een heerlijk ontspannen tripje worden, we zaten vooraan, boven, in de bus en hadden goed uitzicht over de weg en het Afrikaanse landschap. Het was een dure bus die niet zou stoppen, een wc had en zelfs snacks aanbood tijdens de trip. Helaas hadden we ook in deze bus pech. Er was iets mis met de motor of de chauffeur want berg opwaarts reed hij stapvoets.. Malawi heeft een hoop bergen.. in plaats van 4 uur deden we er 6 uur over. Om 22.00 uur kwamen we eindelijk in Blantyre aan. De chauffeur haalde ons op en stond al lang te wachten. Na het wachten tot de bus weg was (die stond geparkeerd voor onze auto), bezoekje aan meerdere tankstations waren we om 23.30 eindelijk thuis.

Een heerlijk weekend vol verassingen, gekke gebeurtenissen, leuke mensen, mooie uitzichten, lekker eten en veel blijdschap! :D

Stage tot nu toe

Stage tot nu toe

Inmiddels ben ik hier nu al weer vijf weken aan het werk. We hebben een hoop vrije dagen gehad (verkiezingen, examens standard 8, feestdagen etc.), maar nu komt het ritme er weer in en gaan de leraren ook actief aan het werk.

Zoals ik eerder al vertelde moet ik voor mijn stage een aantal opdrachten uitvoeren op de school. Een van die opdrachten is het begeleiden van drie kinderen. Dit kunnen kinderen zijn met gedragsproblemen maar ook met emotionele problemen. Ik had in eerste instantie een kind uit de V.I (Visual impairment)gekozen (meisje met aandachtsproblemen), een jongen uit de L.D.(Learning Difficulties) (down syndroom, communicatieproblemen) en een jongen uit de mainstream (gedragsproblemen). Toen ik met deze laatste jongen een afspraak wilde maken voor een interview, over hoe hij over school denkt, wat hij leuk vindt om te doen en wat niet etc, ging dat iets anders dan verwacht. We hadden, de leerkracht en ik, afgesproken dat het gesprek zou plaats vinden in het kantoor van de L.D. De leerkracht van de L.D zou vertalen, dus dat was handig. De leerkracht kwam me echter halen, de jongen was bang... hmmm hij is een populaire jongen, veel praatjes, brutaal gedrag in de klas.. dit had ik niet verwacht. Toen ik in de klas kwam, om te kijken wat er aan de hand was, lag hij met zijn trui over zijn hoofd, met zijn hoofd op z’n tafel. De leerkracht die zou vertalen was met hem aan het praten. Hij wilde niet mee komen. De leerkracht vroeg aan de klas of ik er eng uit zag. In koor riepen ze: “neee”.. gelukkig.. Een week later, wilde hij nog steeds niet. Toen ik hier met een andere leerkracht over praatte, vertelde hij dat sommige mensen alle blanke als ‘chinezen’ aanzien. Als mensen uit Mongolie, en deze mensen staan bekend om het feit dat ze mensen eten.. ah.. Misschien was hij daarom bang voor me? Maar het kon ook door de taal komen, zei hij daarna.. Dat leek me toch wat beter verklaarbaar.

Nu moest ik dus op zoek naar een nieuw kind voor mijn verslag. Nadat ik de blog over de school had geschreven was het jongetje met heimwee naar huis gegaan. Omdat hij niet meer at, was het belangrijk dat hij naar huis ging. Sinds deze week is hij weer op school. Voor mij een perfecte kans om met hem aan het werk te gaan.Daarnaast is het een schat om te zien en kan hij wel wat extra aandacht gebruiken. Op school is hij nog erg verdrietig, huilt aan tafel of speelt wat. In het weekend hadden we een feestje, en toen zong en klapte hij enthousiast mee met de rest. Dit was goed om te zien! Ik heb hem een mondharmonica gegeven voor zijn verjaardag. Als ik hem nu zoek hoef ik alleen even te luisteren waar het geluid vandaan komt.

Voor mijn verslagen moet ik ook de ouders van de kinderen interviewen. En wat is er mooier dan op huisbezoek te gaan. Het plannen van dit bezoek is al een klus op zich. De ouders moeten gebeld worden. Als ze geen telefoon hebben moet er een briefje met het kind mee worden gegeven. In dit laatste geval is het wel onhandig als het bezoek weer wordt verplaatst.. dit kan dan niet op tijd worden doorgegeven.. Het is maar te hopen dat de ouders niet elke dag met een maaltijd voor ons klaar zaten..

Het eerste bezoek was in een township in Blantyre. Ik ging erheen met het kind en de leerkracht. We gingen per minibus. Omdat de school geen budget had, moest ik het vervoer voor ons drieen betalen. In de bus aten S en ik lekker een lolly, het was ten slotte een soort uitje. Eenmaal bij haar huis aangekomen was er geen omhelzing.. S had haar moeder al zes weken niet gezien (ze woont in een hostel). We gingen direct het huis in. Moeder en dochter voerden geen gesprek. Eenmaal binnen stelde ik me voor aan moeder.In de kamer stonden een tafel en drie stoelen. De leerkracht en ik gingen zitten, moeder ging in een hoek van de kamer zitten. Tijdens het interview vertaalde de leerkracht wat de moeder zei. Soms moesten vragen verduidelijkt worden, soms kwam er een heel ander antwoord terug. Dat is het nadeel van alle tussenstappen, Engels naar Chichewa en weer terug. Familieleden van moeder kwamen ook even buurten. Broers, en hun kinderen, vriendinnen van S, en broers en zussen van S. lieten hun gezicht even zien. De deur van het huis stond open, ik kon precies zien wie er langs liepen. Iedereen die even nieuwsgierig naar binnen keek, zag iets wat hij niet verwachte.. mij, blank. Het kan natuurlijk ook zijn dat mijn komst was gemeld en dat iedereen even langs liep om te kijken…

Na het gesprek kregen we frisdrank en lunch. Ze serveren hier altijd en overal frisdrank. Zo krijg je bij een vergadering frisdrank, bij een lunch, bij een feest en bij een bijeenkomst. Koffie en thee wordt niet geserveerd. Iedereen drinkt frisdrank, fles aan de mond. We aten nsima (maisbloem gemengd met water, wat ze hier als lunch en avond eten) met wat groente en kip. Vlees is hier een luxe. S eet in het hostel alleen nsima, groente en bonen dus voor haar was het een feestmaal. Na het gesprek maakte ik (op verzoek) nog een foto van S, moeder, tante en wat nichtjes. Vervolgens liepen we terug naar de plek waar de minibus zou stoppen. Aan weerszijden van de weg stonden grote muren, hierachter woonden rijke mensen, werd mij verteld. Heel raar dat rijk en arm zo dicht bij elkaar woont. S gaf mij een hand terwijl we terug liepen. Haar moeder liep achter ons.. ik voelde me een tikkeltje schuldig dat de hand van S aan mijn hand vast zat en niet aan die van haar moeder…

Na het bezoek komt S vaak even bij me buurten. Ze vraagt dan vaak om de foto die ik heb gemaakt van haar en haar moeder. Ook was ze erg trots dat ik bij haar thuis langs ging. Zo trots dat de hele school het wist.

Het tweede huisbezoek vond plaats in een dorp ‘dichtbij’ de school. Samen met de leerkracht van de L.D. en H. (jongen down syndroom) liepen we naar zijn huis. Het duurde ongeveer een uur. Dit loopt H. elke dag. In de ochtend vertrekt hij rond een uur of 6 en na school, rond een uur of 11, gaat hij weer terug. Wauw.. en dan ben je 14 jaar en heb je leerproblemen.. Onderweg ontmoet hij soms één van zijn klasgenoten, dan lopen ze het laatste stuk naar school samen. We hielden het interview in de ‘woonkamer’. We zaten met z’n allen, ik, de leerkracht, H., Moeder en broertje (hing over moeder heen), op een rieten kleed. Ze was heel open en vertelde over zijn ontwikkeling toen hij jong was, en dat H. erg vooruit was gegaan sinds hij op z’n 8^ste naar school ging. Aan het eind kregen we zoete aardappelen uit eigen tuin, heerlijk. Van te voren worden altijd de handen gewassen. Vaak is er een kan met water en een schaal. Iemand, vaak gastvrouw, schenkt het water over je handen. Vervolgens pelden we het velletje van de aardappel. Omdat ze met hun handen eten worden na het eten de handen op deze zelfde manier gewassen. Op het hoekje van één van de huizen zat een oude vrouw, de oma van H. Ze zat op de grond pinda’s te doppen. Ze had een gekke tik, haar tong kwam elke seconde even naar buiten. Hierdoor veegde ze vaak haar mond even af. Ze was erg blij om me te zien, en gaf me een hand, en bedankte me voor mijn komst.

De opa’s en oma’s in Malawi wonen vaak bij hun kinderen. Zo hoeven ze zelf niet te werken voor inkomen en kunnen de kinderen voor ze zorgen. Aanleunwoningen of bejaardentehuizen heb je hier niet veel. Alles komt aan op mantelzorg, ook al zullen ze dat hier niet zo noemen. Het is je taak om voor je ouders te zorgen. Dit is ook één van de redenen waarom mensen kinderen krijgen, zodat de kinderen voor ze kunnen zorgen als ze oud zijn… en wij in Nederland maar klagen over de zorg van onze bejaarden.. het feit dat ze verzorgd worden is al een hele luxe. Daar kom je pas achter als je ziet dat het ook anders kan.

Kortom ik vermaak me hier prima. Ik grijp elke kans aan om wat meer te proeven van de Malawiaanse cultuur.

Verkiezingen

Bedankt voor de lieve reacties op mijn verhalen! Dat motiveert om door te gaan, en het is leuk om te horen hoe de verhalen (en foto's) daar aankomen.

Dinsdag 20 mei waren er in Malawi verkiezingen. Dit vindt één keer in de vijf jaar plaats. Dit jaar was het voor het eerst ook voor de gemeenteraad, ook wel ‘council’ genoemd. Er moest gestemd worden voor de president (je kon maar liefst uit 12! personen kiezen), voor het parlement en dus voor de council. Voordat de dag van de verkiezingen was aangebroken heerste er al veel oproer in het land. De mensen die zijn geregistreerd konden stemmen. Ook hier mogen ze stemmen vanaf 18 jaar. Opvallend is dat bijna 2/3^de van de bevolking niet geregistreerd is, en dus ook niet mag stemmen. Dit zijn kinderen maar ook mensen die hier illegaal(?) wonen.

In de periode voorafgaand aan de verkiezingen werd er veel reclame gemaakt. Op de radio hoorde je interviews. Dit klonk als een telefoongesprek tussen twee mensen. Af en toe hoorde je diegene aan de telefoon even checken of de verbinding nog niet verbroken was.. hallo? Hallo?, nadat bevestigd was dat er nog werd geluisterd ging de persoon verder met praten. Ook werd er veel reclame gemaakt. Dan vertelde de persoon van de DPP een verhaal, en werd er elke minuut even DPP geroepen, zodat je goed begreep om welke partij het ging.

Ook op straat was te zien dat de verkiezingen er aan kwamen. Op grote billboards hingen de personen op wie je kon stemmen. President Banda, de huidige (eerste vrouwelijke) president, hing er het meest. Zij was in het voordeel want ze kon het geld van de regering gebruiken om campagne te voeren.. Er werd zelfs zo veel geld uit gegeven aan de campagnes dat de docenten van de school waar ik werk en ook van andere scholen, en misschien ook wel andere mensen met banen die door de regering worden gesteund, hun salaris niet hadden ontvangen. Het geld was op, dus er was ook geen geld voor salaris… De dagen voor de verkiezingen liepen mensen in gekleurde kleren over straat. Twee gele mannetjes met grote zonnebrillen (van die clowns brillen) liepen over straat. Ze deelden briefjes uit met de standpunten voor de partij waarvoor ze waren. Joseph, onze docent, legde uit dat ze zelf voor materiaal moesten zorgen. Het hangt dus maar van de rijkdom van de aanhangers af hoeveel er reclame wordt gemaakt voor de partij.

Omdat in de school kon worden gestemd hadden we maandagmiddag al geen school meer. Leerkrachten moesten zich voorbereiden. Ook moesten sommigen reizen naar hun geboortedorp om daar te stemmen. Dit deed mij denken aan een heel oud verhaal over een ezel en een baby in een stal. Maar het gebeurt dus nog steeds. We waren daarom dinsdag en woensdag ook vrij. Zo konden de mensen die moesten werken, als in controleren tijdens het stemmen en achteraf de stemmen tellen, uitrusten en de mensen die ver moesten reizen de volgende dag gebruiken om terug te reizen. Sommige docenten vertelden dat ze tot midden in de nacht bezig waren geweest met tellen van de stemmen.

Dinsdag begon het stemmen in de meeste plaatsten om 6 uur in de ochtend. Er ontstonden al snel lange rijen. Toen we er achter kwamen dat onze tuin stoelen waren gestolen bedachten we dat men die waarschijnlijk had geleend om te kunnen zitten terwijl hij moest wachten in de rij. In de middag zijn we zelf even gaan kijken bij één van de stembureaus. Er zaten een hoop mensen te wachten. Eenmaal binnen waren er een aantal mensen met grijze jasjes aan. Hierdoor wist je aan wie je vragen kon stellen. Als je binnen kwam moest je je eerst identificeren. Je laat je ID kaart zien en een mevrouw kijkt in een groot boek (met foto’s) of je op de juiste plek bent. Als dat zo is, kruist ze je naam af. Daarna moet je je vinger in paarse inkt dopen om te zorgen dat je maar één keer stemt. Kom je aan met een paarse vinger, dan weten ze dat je al eens eerder gestemd hebt.. logisch. Vervolgens zijn er drie tafeltjes waar je een roze papier kunt pakken. Hierop kruis je een naam aan van diegene voor wil je wil stemmen en dan stop je het papier in een plastic bak. Dit onderdeel gaat eigenlijk hetzelfde als in Nederland. De president heeft een eigen bak, het parlement en de gemeenteraad. Aan het eind van de dag worden deze stemmen geteld.

Zo goed als het ging in onze buurt, zo fout ging het in andere. In sommige buurten waren er geen bakken (waar de formulieren in moesten), of de papieren ontbraken. Om dit soort redenen zijn een aantal stembureaus in de brand gestoken. Je zou denken, dan gaat het stemmen er niet sneller op, maar dat is misschien maar een gekke gedachte. Naast geweld werden er ook traditionele dansen gedaan om de mensen te entertainen tijdens het wachten. Dit is dan weer wel iets wat ik in Nederland ook wel leuk zou vinden. Alleen dan liever niet de polonaise als onze traditionele dans.. Omdat sommige stembureaus pas later open konden gaan duurde het ook langer voordat iedereen gestemd had. Dit zorgde voor nieuwe problemen, namelijk dat er niet overal elektriciteit was. Sommige stembureaus moesten om 6 uur alweer dicht omdat er dan niet meer gezien werd wat men stemde.. Kortom op woensdag werden de stembureaus in sommige regio’s opnieuw geopend om iedereen te kunnen laten stemmen.

Op de radio wordt regelmatig een overzicht gegeven van de resultaten en wie er boven en onder aan staat. Dit wordt aangegeven in het aantal stemmen. Dus bijvoorbeeld: DPP 1022 votes, PP 562 votes. Dit kan elk moment veranderen.

Ruim een week nadat de eerste stemmen werden geteld is er nog geen uitslag. President Banda heeft vermeld dat ze denkt dat er vals is gespeeld en wil op nieuw stemmen. De Stemcommissie heeft hier echter een stokje voor gestoken. Het zorgde wel voor oproer, want hoe waarheidsgetrouw zijn de stemresultaten nu echt? De leider van een andere partij vond dit zelfs reden om de oorlog te verklaren als hij niet zou winnen. Hij was er namelijk erg van overtuigd dat hij de meeste stemmen zou hebben, en als dit dus niet zo uit de resultaten kwam, was er vast en zeker vals gespeeld.

Inmiddels zijn de resultaten bekend gemaakt. Het is Peter Mutharika geworden. Voordat Banda president werd was er een goede president. Die ging echter dood waardoor de minister onder hem president werd, Banda. De huidige president is de broer van de vorige, gekozen, president. De meeste mensen zijn erg blij en opgelucht dat hij het is geworden. Er was zelfs een vrije dag om de inhuldiging te kunnen zien. Zij blij, wij blij! Nu kunnen we in ieder geval weer veilig de stad in zonder bang te hoeven zijn voor protesten en wilde discussies in de minibus!

De kerkdienst

Inmiddels is Monica nu ruim twee weken weg. Het was wel even wennen, ik moet nu bijvoorbeeld de hele dag Engels praten, maar het voelt hier nu als thuis. Het is een fijn huisje en we hebben veel lol met z’n drieën. Ik vertrek in de ochtend om 7.15 naar school. Om 12.00 uur lunchen we samen. Dan lezen we ons boek of werk ik wat op de computer en om 14.00 uur gaan we weer naar ons werk. Om 17.00uur gaan we koken en dan zijn we eigenlijk wel moe. Lezen een boekje, kijken een film/serie of spelen een spelletje. Lekker burgerlijk, maar heerlijk rustig. Omdat het leven hier al vroeg begint gaan we ook vroeg naar bed. In de weekenden hebben we tijd om op pad te gaan.

Omdat we in de eerste drie weken heel wat hebben beleefd en ik niet elke dag een nieuwe blog wilde plaatsten hier nog een verhaal uit de oude doos. Waar Monica dus nog bij was. Dus denk nu niet, “huh, is ze weer terug?”. Nee, dat is ze niet. Ze ligt thuis op haar bedje de lijst met boeken af te werken die ik haar als afscheidscadeau had meegegeven :D. Voor de geïnteresseerden: Ze hoefde gelukkig geen operatie. Haar pezen waren al weer naar elkaar toegegroeid. Om ze weer aan elkaar te laten hechten moet ze er weer voorzichtig op gaan lopen om de doorbloeding te bevorderen.

Het is mooi weer en Monica en ik zitten voor ons hostel ons voor te bereiden op onze stage die volgende week begint. Hoe zal het gaan in de communicatie? Wij komen hier om iets van hen te leren, maar zij kunnen ook dingen van ons leren. Hoe stellen we ons op als stagiaires?

Terwijl we dit aan het doen zijn horen we harde muziek, we rennen naar het hek en kijken wat er aan komt. Het is een grote vrachtwagen met allemaal mensen, mannen, er op. Ze dansen en zingen mee met de muziek. Wat een vrolijkheid. Mensen aan de overkant komen ook uit hun huis om te kijken én beginnen meteen te dansen, net zoals wij. Eén van de vrouwen komt me een high five geven, want een blanke die ook zo wild danst zien ze hier niet vaak. Het is maar goed dat ik in Nederland nog Afrikaanse danslessen heb genomen.

Als we weer naar binnen willen gaan horen we gezang. Waar komt dat vandaan? Het klinkt erg mooi. Het komt uit het gebouw aan de overkant. Het zou wel een kerkdienst kunnen zijn. We brengen onze spullen naar binnen en sluiten de deur van het hostel af en gaan er op af. Buiten spreken we twee mannen aan, of we naar binnen mogen. Ze stellen zich meteen voor. “How are you?” “Off course you can go inside!”. Later blijken dit de ‘priest’ en zijn assistent (?) te zijn. We gaan naar binnen. Er zijn kinderen en jongeren aan het zingen. Ze moeten wat lachen als we binnen komen maar een vrouw wijst naar een bank waar wij kunnen gaan zitten. Net als we gaan zitten, gaat iedereen staan. Een nieuw lied begint.. he.. dit klinkt bekend.. Ze zingen: “If you’re happy and you know it clap your hands” maar dan in het Chichewa. We klappen, stampen en schudden elkaars handen. Twee jongens hebben een soort doekje om hun nek, zij leiden de kinderen.

Na een aantal liedjes komen de twee mannen die we buiten hadden ontmoet door de deur achter in de ‘kerk’ binnen. Wij moeten gaan staan en worden welkom geheten door iedereen. Vervolgens verontschuldigt de priester zich dat niet alles in het Engels is. Hij begint een verhaal te vertellen. We verstaan er weinig van. Het is me niet duidelijk wat hij vertelt of waar het over gaat. Na ongeveer 15 minuten gaat hij over in het Engels en legt uit wat ze gister hebben besproken. Vandaag gaan we het in groepjes hebben over het huwelijk. De jongens maken een lijst met redenen waarom ze met een meisje zouden willen trouwen en de meisjes maken een lijstje met redenen wanneer ze ja zouden zeggen als een jongen ze ten huwelijk zou vragen. We gaan naar buiten om te overleggen. Wij voegen ons bij de meiden. Reden één die wordt opgeschreven is: geld. De jongen moet geld hebben dat hij aan ze kan geven/ zodat hij voor ze kan zorgen. Ok, typisch. Monica en ik kijken elkaar aan, hm.. zo denken wij toch niet. De vrouw die er bij staat vraagt aan ons wat wij belangrijk vinden. Monica zegt dat het de ‘love of her life’ moet zijn. Alle meiden beginnen hard te lachen en te giechelen. Ze schrijven op: Chikondi (liefde). Ook schrijven ze op dat het leuk is als hij beroemd is. Het is belangrijk dat hij ‘mature’ is én natuurlijk de looks, appearence, is belangrijk.

Eenmaal terug in de kerk mogen de jongens eerst vertellen wat zij als punten hebben opgeschreven. Ze beginnen ermee dat het belangrijk is ‘to express your feelings’. Daarna komt de liefde bedrijven en ze moet er mooi uit zien (goede kont). Ook noemden ze dat het voeren van ‘discussions’ belangrijk is en het huwelijk op zich. Het getrouwd zijn is ook iets wat ze nastreven in het leven. Wat de dominee naar voren brengt is dat liefde bij beide niet voor komt. Dit stond waarschijnlijk in zijn standaard praatje, want wij hadden toch echt (met hulp van Nederlandse bodem) Chikondi opgeschreven. Wat belangrijk is bij ‘true love’ is dat het meer is dan geld of seks. Hij verkondigt dat mannen, als ze nog niet volwassen zijn, alleen maar seks willen en vrouwen alleen maar geld. Dit is geen goede reden voor een huwelijk. Op het moment dat je volwassen bent kun je ook denken aan de ander en ben je minder egoïstisch. Je denkt na over wat je de ander kan geven in plaats van wat de ander jou kan geven. Je moet eerst vrienden met elkaar worden en elkaar steeds beter leren kennen. Als voorbeeld geeft hij dat je bijvoorbeeld eerst moet oefenen. De vrouw met koken en de man met … werken? Ik vraag aan de assistent, die naast mij zit en af en toe vertaalt, of je dan dus wel mag samen wonen voor je getrouwd bent. Ja dit mag, maar seks niet. Naast het feit dat wachten met trouwen tot je ouder bent is dit verhaal ook een verkondiging van het feit dat seks voor het huwelijk niet goed is en dat je hiermee moet wachten.

Vervolgens wordt er een uitleg gegeven van liefhebben. De moeder is de eerste schakel, deze heeft het kind lief. Het kind, de tweede schakel, heeft vrienden lief, de derde schakel. Vervolgens heeft een meisje een jongen lief óf een jongen een meisje. Waar de vader in deze opsomming voor komt konden we niet helemaal plaatsen. Opvallend om te noemen is dat we tot nu toe één vader met een baby hebben gezien en verder alleen maar vrouwen. (Inmiddels heb ik er wel meer gezien, maar ze blijven schaars.) Na het verhaal van de priester is er ruimte voor vragen. Eén jongen vraagt wat hij moet doen als hij verliefd is op een meisje, en hij haar geld heeft gegeven, en zij dan verliefd wordt op een ander. De dominee zegt dat hij blij moet zijn dat ze dan niet meer bij hem is. Een huwelijk moet gaan om het geven, niet om wat je van iemand terug krijgt.. Ook stelt de oudere vrouw een aantal vragen over de rol van de man en de vrouw in het gezin. Volgens de priester zijn deze gelijk en moet ook de man naar zijn vrouw luisteren en dingen voor haar willen doen. Als de vragen beantwoord zijn gaan we bidden. De priester vraagt of wij willen bidden.. uhm.. oh .. tsja.. uh.. nee? Liever niet? “maybe next time?”.. gelukkig hij gaat zelf bidden.

Na afloop praten we met de dominee en de assistent. Ze waren erg blij met onze komst. Ze vragen of we morgen weer komen. De kinderen hebben deze week elke dag kerkdiensten als een soort project. Morgen gaan ze het weer hebben over het huwelijk… Monica en ik hebben het er achteraf nog even over. In een land waar aids en Hiv zo’n groot probleem zijn én voorbehoedsmiddelen not done of gewoon niet binnen handbereik zijn is dit een belangrijk onderwerp. Daarnaast zijn de meningen in Nederland over seks voor het huwelijk verdeeld… Beleven wij het geloof anders of komt dit omdat wij verder ontwikkeld zijn? Hier hebben Monica en ik nog even goed over door gepraat..

Dag lieve Monica

Misschien dat sommigen van jullie het al op facebook hebben gelezen, of via via hebben gehoord, maar Monica, mijn metgezel, is afgelopen woensdag om medische redenen terug gevlogen naar Nederland.

We hadden vrijdag middag nog wat aan school gewerkt en zouden met Therese, Christine (uit Noorwegen) en Chihiro (uit Japan) watgaan eten bij de studentenbarretjes. Dit zijn hutjes boven op de berg. Er zijn wat café dingetjes, wat winkeltjes en wat barretjes waar je kan dansen. Eersthadden we heerlijk gegeten. Je krijgt hier altijd flinke borden vol! De vrouw van het restaurant schreef bij onze namen op: Mzungu 1, Mzungu 2.. Mzungo betekent blanke.. haha. Dit roepen de kinderen ook naar je als je in kleinere dorpjes komt. Het voelt als een soort positieve discriminatie, alsof je een beroemdheid bent. Staan ze daar met hun mond open je aan te staren, of ze zwaaien heel voorzichtig..

Na het eten gingen we naar de bar van één van dedocenten van de Mary view school (voor dove kinderen), collega van T en C. Hier hebben we heerlijk gedanst. Er kwamen ook wat kinderen, die werden eerst weggestuurd maar toen wij aangaven dat we het alleen maar leuk vonden mochten ze mee dansen.Nou en dat konden ze hoor, wat een gevoel voor ritme zeg.. echt mooi om te zien. Heel leuk. Grappig om te zien is dat jochies tot ongeveer 10 jaar wild staan te dansen en daarna niet meer.In de puberteit (en daarna) is het dansen wat minder enzijn sommige net zoals stijve Nederlanders(sorry als ik nu iemand beledig..).

Op een gegevenmoment deden Mo en ik een soort danspasje wat anderen ook wilden leren. Mo deed hem heel rustig voor, en toen wat sneller. Op een gegeven moment stapte er (waarschijnlijk) iemand op haarhiel waardoor haar spier werd uitgerekt en knapte. Het voelde alsof ze een schop kreeg, dit was echter dus de spier die knapte.Het deed erg pijn en ze ging meteen zitten. Riep dat iemand haar geschopt had. Ik stond er echter naast en had niks gezien.. We gingen even buiten zitten. Therese, die zelf ook wel eens last heeft van kramp, heeft haar kuit nog gemasseerd. We zijn zelfs nog even naar een ander barretje gehinkeld. En daarna gingen we naar huis.. Lopen kon Mo echter niet.. en wij wonen toch echt 15 min lopen vanaf waar we waren. De eerste de beste auto dielangs reed hebben we aangehouden. Deze bracht ons gelukkig, met wat hulp, naar het hostel.

De volgende dag had ze nog veel pijn, maar ze had gelezenwat het kon zijn en dat het vanzelf over ging. Goed, ik ging even naar de kids want er zouden gasten komen. De moeder van Monica had intussen geadviseerd om toch naar het ziekenhuis te gaan. Dit whatsappte ze mij. Ik heb een docent ingelicht en toenzijn we meteen gegaan.

In het ziekenhuis hebben ze twee scans gedaan, een XRay en een vloeistof test o.i.d. Hier na werd er ook geadviseerd om een MRI te doen. Met de auto, en een meneertje dat ons zou begeleiden vanuit de verzekering e.d. (zeer goed geregeld) zijn we naar een ander ziekenhuis gereden voor de MRI. Terwijl Mo onder de scan lag zag ik op de foto's al dat het goed mis was. Die pees was helemaal door gescheurd en er moest worden geopereerd. Poe.. Toen ze er uit kwam heb ik het de dokter laten vertellen.. Ze schrok erg en had het duidelijk toch niet zien aankomen..

Eenmaal terug in de auto kon het allemaal bezinken.. en kon het tot ons doordringen watwe net gehoord hadden. Hoe verder we reden hoe meer we al bedachten dat het niet hier kon worden geopereerd en dat Zuid Afrika ook geen optie was omdat het revalideren na de operatie pas begon. Huilend als twee kleine meisjes zaten we op de achterbank te praten over hoe nu verder.

Eenmaal weer thuis is alles in gang gezet. Verzekering envlucht naar Nederland moest worden geregeld. Dit kon niet op zondag, dus er zou nog een extra dag overheen gaan. Maandag zou de verzekering gaan overleggen. Zondag gingen we terug naar het ziekenhuis. We moesten nog langs de ‘voetdokter'. Deze maakte een goede grap over dat ze dit dus 'break dancen' noemen.. Vervolgens is haar been is van onderen in gegipst. Omdat het nog gezwollen was kon het niet volledig worden in gegipst.De dokter was diegene die ook alles met de verzekering regelde, een goedeman! Hij deelde ons mee dat er geen krukken meer waren. Dus wij bedachten dat we dan wel een rolstoel mee wilden.Dit was eigenlijk tegen het protocol in. Echt belachelijk, wilden ze ons (tsja, het voelt alsof het ook mijn been was, alleen voelde ik de fysieke pijn niet) met datloei zware been zonder iets naar huis laten gaan. Gelukkig kregen we uiteindelijk de rolstoel mee. En mochten we die tot dinsdag houden.

Dinsdagweer naar het ziekenhuis, de dokter gaf een 'save to flight' formulier voor in het vliegtuig en we kregen de krukken. Dit was fijn, het waren gewoon normale krukken. We waren bang dat het vandie middeleeuwse zouden zijn :P Mo deed nog een rolstoeldansje om afscheid te nemen van de stoel en we stapten weer in de auto.

De leerkrachten zijn erg lief voor ons geweest. Een groot aantal van hen is langs geweest. En als ze maandag kwamen zeiden ze dat ze dinsdag ook weer zouden komen. Erg bijzonder. Eén leerkracht heeft even naast Monica op het bed gezeten en nog een goed gesprek met haar gehad. Nadat ze weg was hadden we het hier over. Hoe zou zoiets in Nederland zijn gegaan alsje twee weken met je stage begonnen was? Kwam er iemand langs? Kreeg je een bloemetje of een email? Het hoofd van de V.I afdeling, Clement, kwam dinsdag avond nog even langs om een soort laatste meeting te houden. Hij verteldeMonica dat hij het waardeerde dat ze was geweest, dat hij haar nooit zou vergeten. 'I really love you' zei hij. Zo lief, het kwam recht uit z'n hart. Daarna vertelde hij ook zoiets aan mij. Dat hij zo blij was datweer waren en dat hij zo 'sorry' was datMo moest gaan. Ook hier zaten we allebei heerlijk te huilen. Later kreegze nog een mailtje van een andere leerkracht, ook met de zin dat hij van haar hield.. heel bijzonder. En ook bijzonder om te merken dat het eigenlijk heel goed voelt. Gek om te beseffen dat als een Nederlandse docent dit naar je zou sturen je er hele andere gevoelens bij zou krijgen.. In onze cultuur zeg je zoiets voornamelijk tegen je partner en misschien familie ..En hier zegt een leerkracht die we net twee weken kennen het ook..Alle liefde is heel fijn. Ook zei hij "God is great". het geloof zit hier ook erg diep, het geeft ze kracht, dat is mooi.

Emoties vinden ze wel wat moeilijk. Tranen heb ik hier nog niet veel gezien en ze vinden het ook wat ongemakkelijk om ons zo te zien huilen. Alles komt goed! Dit was ook het eerst wat onze begeleider zei toen Mo zei dat haar achillespees gescheurd was.. vonden we toch wat gek. Dat wil je helemaal niet horen op zo'n moment. Op de terugweg van het vliegveld werd er ook weinig gepraat overhet afscheid van net. Er werd over de verkiezingen e.d.gepraat in het Chichewa.Accepteren van de situatie en door.

De leerkrachten zijn een bron waar ik altijd op kan terug vallen. De meeste wonen hier op de campus en daar kan ik altijd bij terecht. Ik woon nu bij twee Noorse meisjes, Therese en Christine. Ze werken als audiologen op de Mary View school voor the deaf. Ze doen testjes bij kinderen maar geven ook workshops aan bijvoorbeeld ouders, leerkrachten of studenten. Ze zijn hier vanaf Januari en blijven ook tot Januari volgend jaar. Ze hebben een heel schattig huisje, tegenover de school waar ik werk. Er was nog een klein kamertje over waar ik inmiddels ben ingetrokken.

Het is allemaal even wennen maar ik ben heel blij dat ik kan blijven en onze plannen kan voortzetten. Al de acties die we van te voren hebben gedaan in Nederland om geld in te zamelen zijn niet voor niks geweest. Ze hebben het geld hier hard nodig en ik ga proberen om te zorgen dat het zo goed mogelijk besteed wordt. Terwijl ik hier nog zit komen er steeds meer ideeën in me op, en ook van andere mensen die mee denken! Bijvoorbeeld een project op kleren in Nederland in te zamelen voor de kinderen hier! Dit is heel fijn, bedankt!

Mo, je bent een topper en ik zal je missen!

Aan het werk!

Voor de mensen die niet van het lezen van lange verhalen houden: Alles gaat goed! Ik zal een paar foto’s plaatsten zodat jullie via de foto’s een indruk krijgen van mijn stage. Hoeven jullie niet te lezen (een aantal mannen had hier een verzoek toe gedaan..)

Maandag de 20^ste van april begon de school weer in Malawi. Om 7.15 stond de ‘assembly’ gepland. Sister Emma, waar we logeren, had ons geadviseerd om om 7.30 te gaan, dan konden de leraren ons de volgende dag voorstellen. Prima! Om 7.30 kwamen we aan op school. Van alle kanten kwamen kinderen aan lopen. De meeste meiden droegen mooie blauwe jurken, het schooluniform. De jongens hadden een blauwe blouse aan. Sommige hadden onderweg een aantal takken verzameld, hier veegden ze de vloer mee. Ook waren een aantal bezig met het schrobben van de vloeren in de school. Al het vuil werd opgeruimd, allemaal door de kinderen. Dinsdag vroeg een leerkracht of dit bij ons ook zo ging.. Uhm, nee. Wij hebben wel corvée, maar dat is meer voor het idee dan dat het daardoor echt schoon wordt. Wij hebben schoonmakers. Ook vertelde de leerkracht dat meisjes het nu eenmaal beter deden, en dat die dus ook de meeste taken hadden. Toen ik daarop antwoordde dat jongens het dan ook niet leren, zei hij dat het inderdaad wel aan het veranderen was in Malawi. Dit krijgen we ook wel mee. Steeds meer meisjes gaan naar school. Op de universiteit was de helft van de afgestudeerden vrouw. Opvallend is wel dat de leerkrachten in de Special Needs klassen bijna allemaal mannen zijn. Van de 8 is er één vrouw. Dit kan er ook mee te maken hebben dat vrouwen vaak minder studeren of hogerop komen. Bij de mainstream zitten wel meer vrouwen dan mannen, hiervoor heb je een minder lange studie nodig.

De leraren die ons de vorige week al hadden ontmoet begroetten ons vrolijk: “Mazuka bwanji!”… Wij: ‘Good morning’. “You say: “Dazuka bwino, kainu?” Goed, ja, dat zullen we de volgende keer zeggen. “I am fine, and you?”, betekent het. We hebben al gemerkt dat de leerkrachten het erg leuk vinden als we Chichewa spreken. Iets te leuk want het wordt er bij elke ontmoeting weer opnieuw, zeer enthousiast en blij, ingeprent. We zijn blij als we het goed zeggen dan krijgen we niet opnieuw een les. Het zijn ten slotte leraren..

Goed, na de ontmoetingen gingen we naar het lokaal voor de kinderen met een visuele beperking, de Visual Impairment, V.I., groep. Hier ontmoetten we nog een aantal collega’s en vertelde het hoofd van de resource room iets over de school. Er is een mainstream en twee resource rooms. De mainstream is de reguliere school van groep 1 tm 8. De twee resource rooms zijn voor kinderen met een visuele en een cognitieve beperking. Deze laatste wordt ook wel de resource room voor ‘learning difficulties’ genoemd. Nadat we rustig hadden gepraat en wat hadden rond gekeken (zie de foto met de regels aan de muur) gingen we naar buiten. Hier, inmiddels was het 8.45, werd nu de ‘assembly’ gedaan. De kinderen stonden in 8 rijen op het grasveld. Elke klas was een rij. Eén docent deed met hen het gebed, zong het volkslied (met de hand op het hart) en heette hen welkom op de eerste schooldag. Eén voor één gingen de klassen naar binnen. De leerkrachten bleven nog staan. In een kring stelden we ons voor. “Dzina langa ndi Anne”. Ze moesten, wederom, erg lachen, maar waardeerden het wel dat we ons hadden ingelezen in de taal. Nadat de leerkrachten zich hadden voorgesteld gingen we naar binnen. We werden nog bij de ‘headmaster’ verwacht. Die heette ons van harte welkom en was heel blij dat we waren gekomen uit Nederland. Het is ons opgevallen dat iedereen ons van harte welkom heet, hoopt dat we ons thuis voelen en dat als er wat is we altijd bij hen mogen aankloppen. Dit zorgt er voor dat we hier ons erg thuis voelen. Dit is erg fijn!

De kinderen in de V.I. klas beginnen de ochtend met zelfstandig werken. Er zijn vandaag drie kinderen. Omdat ze van ver moeten komen is nog niet iedereen deze week op school, daarom gaan ook de lessen in de middag nog niet door. Eén jongen zit met zijn hoofd voorover gebogen cijfers te schrijven, hij is slechtziend. Een andere jongen zit op soort typemachine en schrijft cijfers met braille. De derde, wederom jongen, schrijft op een soort bordje met prik pen ook cijfers in braille. Als ze klaar zijn geeft de leerkracht commentaar. Ze schrijft op het papiertje of het goed is of niet.. Waarom begrijp ik niet, want dat kan de leerling niet zien…

We brengen ook een bezoek aan de L.D. klas. Er zitten 4 kinderen aan een lage tafel. In het midden van de tafel staat een soort groen koffertje met puzzelstukjes er in. Van de leerkracht ontbreekt elk spoor. We gaan er bij zitten en proberen een gesprekje aan te knopen. Dat is moeilijk, deze kinderen kunnen amper Engels. Als we begrijpen dat één meisje het over zeep heeft, ‘sopo’, is ze erg blij. We maken gebaren dat we begrijpen wat ze bedoelt, handen wassen, wassen onder de douche, ze giert het uit. Het puzzelen gaat aardig, een aantal doet hun best. Er wordt echter niet gekeken of het stukje past maar het wordt behendig in elkaar geschoven, of de stukjes nu op de goede plek zitten of niet.

Na de L.D. klas zonder leerkracht lopen we naar buiten. Hier hebben de kinderen van de mainstream net pauze. Ze spelen buiten, zitten in groepjes op het grasveld, hangen wat rond of komen ons enthousiast gedag zeggen (al giechelend). In totaal zitten er 900 leerlingen op de school, maar een ‘pleinwacht’ o.i.d. hebben ze hier niet. Toch hebben we nog weinig kinderen zien die huilden of hulp nodig hadden van een leerkracht. Ze zijn waarschijnlijk een stuk zelfstandiger, mondiger dan een kind in Nederland. Ze rooien zelf hun probleempjes in plaats van hulp te halen bij de leerkracht..

Nu denken jullie misschien, nou lekker dan! Dat schoolsysteem daar is maar een rommeltje. Dat denken wij soms ook. Bij het zien van het schaarse materiaal wat in een kast gepropt zit en kapot gaat, leraren die ‘meetingen’ plannen onder schooltijd (de kinderen worden dan naar buiten gestuurd), leerkrachten die graag willen weten hoe het weer in Nederland is, terwijl hun klas eigenlijk aan het werk zou moeten zijn en nu op de vensterbanken staat in klassen van meer dan 100.. etc. Toch zijn er ook mooie, goede dingen hier. Namelijk, de integratie van de resource rooms en de mainstream. Dit is iets wat ik eerder in Finland heb gezien, het beste onderwijsland van de wereld. Er is passend onderwijs, maar wel zo dat kinderen genoeg hulp en aandacht krijgen die ze nodig hebben. In het begin krijgen ze les in de resource rooms, in de ochtend. Als ze meer zelfstandig zijn en zelfvertrouwen hebben integreren ze in de mainstream klassen. In de middag is er ruimte om die kinderen die zijn geintegreerd nog extra hulp te bieden. De leerkrachten uit de resource rooms hebben allemaal een opleiding gedaan en kunnen de kinderen die V.I. zijn of kinderen met L.D. extra hulp en begeleiding bieden.

Voor onze opdracht voor school zijn we al druk bezig met het kijken welke kinderen hulp of extra aandacht nodig hebben. W, een jongetje van 7, is voor het tweede semester op school. Hij is blind, door cerebrale malaria, en woont in de ‘boarding’. Hier wonen de meeste kinderen met een V.I. Hij is nu, na twee weken vakantie, weer op school en heeft erg heimwee. Kan zich moeilijk tot werken zetten, huilt veel, eet amper en ligt vaak te slapen op de grond of op de bank.

Soms kan het heel frustrerend zijn als een leerkracht niet op tijd is of als dingen anders gaan zoals we gewend zijn. Je gunt de leerlingen, die al niet een rooskleurige toekomst voor zich hebben, een zo goed mogelijke schoolcarrière waarin zo zelfstandig mogelijk kunnen worden. Dit is ook deel van de visie voor de school, participatie in de samenleving. Het is fijn dat Monica en ik hier goed over kunnen praten. Het zien van de kleine dingen die goed gaan, kleine doelen stellen zodat ze ook te bereiken zijn, dat is belangrijk. Wat kunnen we hier brengen, wat ook behouden kan worden als wij weer weg gaan.

Het is een uitdaging, maar we gaan hem graag aan! Ideeën (Engelse les- programma, buddy project universiteit, V.I. /onderwijssysteem workshop e.d. ) hebben we in ieder geval in overvloed.

De minibus

De bus in Malawi is ietsje anders dan die in Nederland. Om te beginnen is het een klein wit busje. Achterin zit een bank voor vier personen hiervoor zitten drie rijen ook voor vier personen, de stoel aan de kant van de deur kun je inklappen zodat de mensen ook de achterste rij kunnen bereiken. Als er iemand van deze rij uit moet, moeten diegene die op de inklapstoelen zitten opstaan en aan de kant gaan. Geen probleem. Het personeel bestaat uit een chauffeur, die net als alle andere bestuurders in Malawi een stuur aan de rechterkant heeft, en een assistent. De assistent roept mensen en regelt de betaling. Dit werkt zo: je zegt waar je heen wilt als je instapt. Hij rekent dan uit hoeveel je moet betalen. Als we rijden int hij het geld van iedereen. Het geld van de personen achterin wordt gemoedelijk doorgegeven naar voren. Malawi mag dan één van de armste landen ter wereld zijn, dat is aan de manier waarop hier het geld zo wordt toevertrouwd aan de anderen in de bus niet te zien. De assistent onthoudt waar je er uit moet en zorgt dat de buschauffeur hier ook stopt.

Nu jullie allemaal bekend zijn met het Malawiaanse bussysteem zal ik jullie vertellen hoe Monica en ik dit avontuur, want ja dat was het, beleefd hebben.

Omdat het de eerste keer was dat we met de bus gingen, en we dus niet wisten waar we er uit moesten en hoeveel we moesten betalen e.d. ging er een leerkracht mee om ons te begeleiden, Gabriel. Nadat we naar de bus hadden gezwaaid (geen duim, maar een soort gebaar wat wij maken als iemand juist weg moet in plaats van moet komen) stopte er een busje. Er was nog genoeg plek. Monica en ik zaten achterin en konden goed zien wat er gebeurde. We keken onze ogen uit. Er lopen hier allemaal mensen naast de weg, ook wordt er veel verkocht aan de kant van de weg. Fruit en groente, maar ook worden hele koeien ontleed en in stukken verdeeld. Ook zijn er wat mensen die fietsen, wat met al die scheurende witte busjes niet helemaal veilig is. Er wordt flink wat afgetoeterd. Even tanken bij het benzinestation en weer op weg.. PANG.. huh? Wat gebeurt er? Mensen kijken naar ons rechter voorwiel.. we hebben een klapband. Wij uit de bus. Het is maar goed dat dit niet al rijdend op de weg gebeurde, dan waren we misschien wel over de kop gevlogen. De volgende halte was een stukje lopen, langs veel zittende mensen op kleedjes die dingen verkochten en een aantal bedelende dunne, vieze en hongerige kinderen. Iedereen steekt gewoon de weg over als hij of zij denkt dat het kan.

Ons volgende busje bracht ons zonder gekkigheden naar de plaats van bestemming. De telefoonwinkel, voor internet en de supermarkt. Omdat Gabriel nog steeds ons begeleidde trakteerden we hem op een drankje. Meneer koos het duurste van de kaart, een milkshake. Dit had hij nog nooit gehad vertelde hij. Het was een soort roomijs met stukjes chocolade en saus. Hij liet ons ook proeven, het was erg lekker. Ook hij genoot!

Dan nu de terugweg. We vonden snel een busje. Monica tussen twee mannetjes op de achterbank en ik daarvoor op de klapstoel. Bij de eerste stop moest er iemand uit. Ik ging aan de kant, want ik zat op de klapstoel. Hoor ik Monica ineens heel hard lachen: “hahahah een kip in de bus”. Jahoor, iemand had een levende kip mee in de bus en hield hem aan zijn nek en vleugels vast. Geen kooi, doos oid. Waarom niet? (later zei een leraar dat ze bij ons ook honden in de bus hebben..dat vinden ze hier dan gek.) De andere mensen in de bus vonden de kip niet erg opvallend, ze vonden ons opvallender. Ook omdat we nu gingen leren wat een kip in het Chichewa betekent. Namelijk Nkhuku. Ja, spreek dat maar eens goed uit. Na heel wat gegier en uitleg dat we uit Nederland komen waren we bij de eindhalte. Een plein van zand en heel veel hobbels was een soort busstation. Aan de andere kant van het plein, hier zat nog een soort markt tussen, vertrok onze andere bus, richting het hostel. Eenmaal rijdend kwam er een jongen voor het raam staan die probeerde schoenen te verkopen. Ik vertelde hem dat ik al schoenen had, ja al twee. Onze leraar, in tegendeel, was wel geintresseerd in de schoenen en pakte er één aan om te bekijken. Inmiddels besloot de chauffeur dat we moesten vertrekken. Hij reed weg. De jongen die de schoenen verkocht rende met een hoofd dat boekdelen sprak (oh nee daar gaat mijn schoen en die meneer heeft nog niet betaald). Ik had erg medelijden met de jongen. Hij rende als een kip zonder kop achter het busje aan, over de rotonde.. Ondertussen werd aan de chauffeur duidelijk gemaakt dat hij even moest stoppen bij de rotonde. De leraar betaalde de jongen (met ons geld), de jongen blij en wij blij. Nou poe. Wat een avontuur, wie had dat gedacht? “Is dit jullie eerste keer met de bus? Dit gebeurt namelijk elke dag”, zei een mevrouw naast ons. Ha,, wat een grap.

Hierna voerden we nog een goed gesprek met twee studenten uit Lilongwe die naar de universiteit gingen bij ons in de buurt. Het ging over Amsterdam (die wilde stad met drugs en prostituees), het huwelijk in Nederland (je wordt verliefd, woont even samen en trouwt dan en krijgt kinderen.. of het gaat in een andere volgorde..), wat zij deden in het weekend (drinken..) en over hoe we hun naam moesten uitspreken. Het was nogal ingewikkeld, de conclusie was dat we ze maar Po en Zaai zouden noemen, dit konden we onthouden.

Eenmaal bij de halte van het hostel stapten we uit, het was pikdonker en ik zag geen hand voor ogen. Lantaarnpalen hebben ze niet.. Gelukkig wist Gabriel waar we waren en hoe we moesten lopen.

Wat een avontuur, toch?