Bedankt voor de lieve reacties op mijn verhalen! Dat motiveert om door te gaan, en het is leuk om te horen hoe de verhalen (en foto's) daar aankomen.

Dinsdag 20 mei waren er in Malawi verkiezingen. Dit vindt één keer in de vijf jaar plaats. Dit jaar was het voor het eerst ook voor de gemeenteraad, ook wel ‘council’ genoemd. Er moest gestemd worden voor de president (je kon maar liefst uit 12! personen kiezen), voor het parlement en dus voor de council. Voordat de dag van de verkiezingen was aangebroken heerste er al veel oproer in het land. De mensen die zijn geregistreerd konden stemmen. Ook hier mogen ze stemmen vanaf 18 jaar. Opvallend is dat bijna 2/3^de van de bevolking niet geregistreerd is, en dus ook niet mag stemmen. Dit zijn kinderen maar ook mensen die hier illegaal(?) wonen.

In de periode voorafgaand aan de verkiezingen werd er veel reclame gemaakt. Op de radio hoorde je interviews. Dit klonk als een telefoongesprek tussen twee mensen. Af en toe hoorde je diegene aan de telefoon even checken of de verbinding nog niet verbroken was.. hallo? Hallo?, nadat bevestigd was dat er nog werd geluisterd ging de persoon verder met praten. Ook werd er veel reclame gemaakt. Dan vertelde de persoon van de DPP een verhaal, en werd er elke minuut even DPP geroepen, zodat je goed begreep om welke partij het ging.

Ook op straat was te zien dat de verkiezingen er aan kwamen. Op grote billboards hingen de personen op wie je kon stemmen. President Banda, de huidige (eerste vrouwelijke) president, hing er het meest. Zij was in het voordeel want ze kon het geld van de regering gebruiken om campagne te voeren.. Er werd zelfs zo veel geld uit gegeven aan de campagnes dat de docenten van de school waar ik werk en ook van andere scholen, en misschien ook wel andere mensen met banen die door de regering worden gesteund, hun salaris niet hadden ontvangen. Het geld was op, dus er was ook geen geld voor salaris… De dagen voor de verkiezingen liepen mensen in gekleurde kleren over straat. Twee gele mannetjes met grote zonnebrillen (van die clowns brillen) liepen over straat. Ze deelden briefjes uit met de standpunten voor de partij waarvoor ze waren. Joseph, onze docent, legde uit dat ze zelf voor materiaal moesten zorgen. Het hangt dus maar van de rijkdom van de aanhangers af hoeveel er reclame wordt gemaakt voor de partij.

Omdat in de school kon worden gestemd hadden we maandagmiddag al geen school meer. Leerkrachten moesten zich voorbereiden. Ook moesten sommigen reizen naar hun geboortedorp om daar te stemmen. Dit deed mij denken aan een heel oud verhaal over een ezel en een baby in een stal. Maar het gebeurt dus nog steeds. We waren daarom dinsdag en woensdag ook vrij. Zo konden de mensen die moesten werken, als in controleren tijdens het stemmen en achteraf de stemmen tellen, uitrusten en de mensen die ver moesten reizen de volgende dag gebruiken om terug te reizen. Sommige docenten vertelden dat ze tot midden in de nacht bezig waren geweest met tellen van de stemmen.

Dinsdag begon het stemmen in de meeste plaatsten om 6 uur in de ochtend. Er ontstonden al snel lange rijen. Toen we er achter kwamen dat onze tuin stoelen waren gestolen bedachten we dat men die waarschijnlijk had geleend om te kunnen zitten terwijl hij moest wachten in de rij. In de middag zijn we zelf even gaan kijken bij één van de stembureaus. Er zaten een hoop mensen te wachten. Eenmaal binnen waren er een aantal mensen met grijze jasjes aan. Hierdoor wist je aan wie je vragen kon stellen. Als je binnen kwam moest je je eerst identificeren. Je laat je ID kaart zien en een mevrouw kijkt in een groot boek (met foto’s) of je op de juiste plek bent. Als dat zo is, kruist ze je naam af. Daarna moet je je vinger in paarse inkt dopen om te zorgen dat je maar één keer stemt. Kom je aan met een paarse vinger, dan weten ze dat je al eens eerder gestemd hebt.. logisch. Vervolgens zijn er drie tafeltjes waar je een roze papier kunt pakken. Hierop kruis je een naam aan van diegene voor wil je wil stemmen en dan stop je het papier in een plastic bak. Dit onderdeel gaat eigenlijk hetzelfde als in Nederland. De president heeft een eigen bak, het parlement en de gemeenteraad. Aan het eind van de dag worden deze stemmen geteld.

Zo goed als het ging in onze buurt, zo fout ging het in andere. In sommige buurten waren er geen bakken (waar de formulieren in moesten), of de papieren ontbraken. Om dit soort redenen zijn een aantal stembureaus in de brand gestoken. Je zou denken, dan gaat het stemmen er niet sneller op, maar dat is misschien maar een gekke gedachte. Naast geweld werden er ook traditionele dansen gedaan om de mensen te entertainen tijdens het wachten. Dit is dan weer wel iets wat ik in Nederland ook wel leuk zou vinden. Alleen dan liever niet de polonaise als onze traditionele dans.. Omdat sommige stembureaus pas later open konden gaan duurde het ook langer voordat iedereen gestemd had. Dit zorgde voor nieuwe problemen, namelijk dat er niet overal elektriciteit was. Sommige stembureaus moesten om 6 uur alweer dicht omdat er dan niet meer gezien werd wat men stemde.. Kortom op woensdag werden de stembureaus in sommige regio’s opnieuw geopend om iedereen te kunnen laten stemmen.

Op de radio wordt regelmatig een overzicht gegeven van de resultaten en wie er boven en onder aan staat. Dit wordt aangegeven in het aantal stemmen. Dus bijvoorbeeld: DPP 1022 votes, PP 562 votes. Dit kan elk moment veranderen.

Ruim een week nadat de eerste stemmen werden geteld is er nog geen uitslag. President Banda heeft vermeld dat ze denkt dat er vals is gespeeld en wil op nieuw stemmen. De Stemcommissie heeft hier echter een stokje voor gestoken. Het zorgde wel voor oproer, want hoe waarheidsgetrouw zijn de stemresultaten nu echt? De leider van een andere partij vond dit zelfs reden om de oorlog te verklaren als hij niet zou winnen. Hij was er namelijk erg van overtuigd dat hij de meeste stemmen zou hebben, en als dit dus niet zo uit de resultaten kwam, was er vast en zeker vals gespeeld.

Inmiddels zijn de resultaten bekend gemaakt. Het is Peter Mutharika geworden. Voordat Banda president werd was er een goede president. Die ging echter dood waardoor de minister onder hem president werd, Banda. De huidige president is de broer van de vorige, gekozen, president. De meeste mensen zijn erg blij en opgelucht dat hij het is geworden. Er was zelfs een vrije dag om de inhuldiging te kunnen zien. Zij blij, wij blij! Nu kunnen we in ieder geval weer veilig de stad in zonder bang te hoeven zijn voor protesten en wilde discussies in de minibus!