Voor de mensen die niet van het lezen van lange verhalen houden: Alles gaat goed! Ik zal een paar foto’s plaatsten zodat jullie via de foto’s een indruk krijgen van mijn stage. Hoeven jullie niet te lezen (een aantal mannen had hier een verzoek toe gedaan..)

Maandag de 20^ste van april begon de school weer in Malawi. Om 7.15 stond de ‘assembly’ gepland. Sister Emma, waar we logeren, had ons geadviseerd om om 7.30 te gaan, dan konden de leraren ons de volgende dag voorstellen. Prima! Om 7.30 kwamen we aan op school. Van alle kanten kwamen kinderen aan lopen. De meeste meiden droegen mooie blauwe jurken, het schooluniform. De jongens hadden een blauwe blouse aan. Sommige hadden onderweg een aantal takken verzameld, hier veegden ze de vloer mee. Ook waren een aantal bezig met het schrobben van de vloeren in de school. Al het vuil werd opgeruimd, allemaal door de kinderen. Dinsdag vroeg een leerkracht of dit bij ons ook zo ging.. Uhm, nee. Wij hebben wel corvée, maar dat is meer voor het idee dan dat het daardoor echt schoon wordt. Wij hebben schoonmakers. Ook vertelde de leerkracht dat meisjes het nu eenmaal beter deden, en dat die dus ook de meeste taken hadden. Toen ik daarop antwoordde dat jongens het dan ook niet leren, zei hij dat het inderdaad wel aan het veranderen was in Malawi. Dit krijgen we ook wel mee. Steeds meer meisjes gaan naar school. Op de universiteit was de helft van de afgestudeerden vrouw. Opvallend is wel dat de leerkrachten in de Special Needs klassen bijna allemaal mannen zijn. Van de 8 is er één vrouw. Dit kan er ook mee te maken hebben dat vrouwen vaak minder studeren of hogerop komen. Bij de mainstream zitten wel meer vrouwen dan mannen, hiervoor heb je een minder lange studie nodig.

De leraren die ons de vorige week al hadden ontmoet begroetten ons vrolijk: “Mazuka bwanji!”… Wij: ‘Good morning’. “You say: “Dazuka bwino, kainu?” Goed, ja, dat zullen we de volgende keer zeggen. “I am fine, and you?”, betekent het. We hebben al gemerkt dat de leerkrachten het erg leuk vinden als we Chichewa spreken. Iets te leuk want het wordt er bij elke ontmoeting weer opnieuw, zeer enthousiast en blij, ingeprent. We zijn blij als we het goed zeggen dan krijgen we niet opnieuw een les. Het zijn ten slotte leraren..

Goed, na de ontmoetingen gingen we naar het lokaal voor de kinderen met een visuele beperking, de Visual Impairment, V.I., groep. Hier ontmoetten we nog een aantal collega’s en vertelde het hoofd van de resource room iets over de school. Er is een mainstream en twee resource rooms. De mainstream is de reguliere school van groep 1 tm 8. De twee resource rooms zijn voor kinderen met een visuele en een cognitieve beperking. Deze laatste wordt ook wel de resource room voor ‘learning difficulties’ genoemd. Nadat we rustig hadden gepraat en wat hadden rond gekeken (zie de foto met de regels aan de muur) gingen we naar buiten. Hier, inmiddels was het 8.45, werd nu de ‘assembly’ gedaan. De kinderen stonden in 8 rijen op het grasveld. Elke klas was een rij. Eén docent deed met hen het gebed, zong het volkslied (met de hand op het hart) en heette hen welkom op de eerste schooldag. Eén voor één gingen de klassen naar binnen. De leerkrachten bleven nog staan. In een kring stelden we ons voor. “Dzina langa ndi Anne”. Ze moesten, wederom, erg lachen, maar waardeerden het wel dat we ons hadden ingelezen in de taal. Nadat de leerkrachten zich hadden voorgesteld gingen we naar binnen. We werden nog bij de ‘headmaster’ verwacht. Die heette ons van harte welkom en was heel blij dat we waren gekomen uit Nederland. Het is ons opgevallen dat iedereen ons van harte welkom heet, hoopt dat we ons thuis voelen en dat als er wat is we altijd bij hen mogen aankloppen. Dit zorgt er voor dat we hier ons erg thuis voelen. Dit is erg fijn!

De kinderen in de V.I. klas beginnen de ochtend met zelfstandig werken. Er zijn vandaag drie kinderen. Omdat ze van ver moeten komen is nog niet iedereen deze week op school, daarom gaan ook de lessen in de middag nog niet door. Eén jongen zit met zijn hoofd voorover gebogen cijfers te schrijven, hij is slechtziend. Een andere jongen zit op soort typemachine en schrijft cijfers met braille. De derde, wederom jongen, schrijft op een soort bordje met prik pen ook cijfers in braille. Als ze klaar zijn geeft de leerkracht commentaar. Ze schrijft op het papiertje of het goed is of niet.. Waarom begrijp ik niet, want dat kan de leerling niet zien…

We brengen ook een bezoek aan de L.D. klas. Er zitten 4 kinderen aan een lage tafel. In het midden van de tafel staat een soort groen koffertje met puzzelstukjes er in. Van de leerkracht ontbreekt elk spoor. We gaan er bij zitten en proberen een gesprekje aan te knopen. Dat is moeilijk, deze kinderen kunnen amper Engels. Als we begrijpen dat één meisje het over zeep heeft, ‘sopo’, is ze erg blij. We maken gebaren dat we begrijpen wat ze bedoelt, handen wassen, wassen onder de douche, ze giert het uit. Het puzzelen gaat aardig, een aantal doet hun best. Er wordt echter niet gekeken of het stukje past maar het wordt behendig in elkaar geschoven, of de stukjes nu op de goede plek zitten of niet.

Na de L.D. klas zonder leerkracht lopen we naar buiten. Hier hebben de kinderen van de mainstream net pauze. Ze spelen buiten, zitten in groepjes op het grasveld, hangen wat rond of komen ons enthousiast gedag zeggen (al giechelend). In totaal zitten er 900 leerlingen op de school, maar een ‘pleinwacht’ o.i.d. hebben ze hier niet. Toch hebben we nog weinig kinderen zien die huilden of hulp nodig hadden van een leerkracht. Ze zijn waarschijnlijk een stuk zelfstandiger, mondiger dan een kind in Nederland. Ze rooien zelf hun probleempjes in plaats van hulp te halen bij de leerkracht..

Nu denken jullie misschien, nou lekker dan! Dat schoolsysteem daar is maar een rommeltje. Dat denken wij soms ook. Bij het zien van het schaarse materiaal wat in een kast gepropt zit en kapot gaat, leraren die ‘meetingen’ plannen onder schooltijd (de kinderen worden dan naar buiten gestuurd), leerkrachten die graag willen weten hoe het weer in Nederland is, terwijl hun klas eigenlijk aan het werk zou moeten zijn en nu op de vensterbanken staat in klassen van meer dan 100.. etc. Toch zijn er ook mooie, goede dingen hier. Namelijk, de integratie van de resource rooms en de mainstream. Dit is iets wat ik eerder in Finland heb gezien, het beste onderwijsland van de wereld. Er is passend onderwijs, maar wel zo dat kinderen genoeg hulp en aandacht krijgen die ze nodig hebben. In het begin krijgen ze les in de resource rooms, in de ochtend. Als ze meer zelfstandig zijn en zelfvertrouwen hebben integreren ze in de mainstream klassen. In de middag is er ruimte om die kinderen die zijn geintegreerd nog extra hulp te bieden. De leerkrachten uit de resource rooms hebben allemaal een opleiding gedaan en kunnen de kinderen die V.I. zijn of kinderen met L.D. extra hulp en begeleiding bieden.

Voor onze opdracht voor school zijn we al druk bezig met het kijken welke kinderen hulp of extra aandacht nodig hebben. W, een jongetje van 7, is voor het tweede semester op school. Hij is blind, door cerebrale malaria, en woont in de ‘boarding’. Hier wonen de meeste kinderen met een V.I. Hij is nu, na twee weken vakantie, weer op school en heeft erg heimwee. Kan zich moeilijk tot werken zetten, huilt veel, eet amper en ligt vaak te slapen op de grond of op de bank.

Soms kan het heel frustrerend zijn als een leerkracht niet op tijd is of als dingen anders gaan zoals we gewend zijn. Je gunt de leerlingen, die al niet een rooskleurige toekomst voor zich hebben, een zo goed mogelijke schoolcarrière waarin zo zelfstandig mogelijk kunnen worden. Dit is ook deel van de visie voor de school, participatie in de samenleving. Het is fijn dat Monica en ik hier goed over kunnen praten. Het zien van de kleine dingen die goed gaan, kleine doelen stellen zodat ze ook te bereiken zijn, dat is belangrijk. Wat kunnen we hier brengen, wat ook behouden kan worden als wij weer weg gaan.

Het is een uitdaging, maar we gaan hem graag aan! Ideeën (Engelse les- programma, buddy project universiteit, V.I. /onderwijssysteem workshop e.d. ) hebben we in ieder geval in overvloed.